Traducións
Título Dedalus en Compostela (Pseudoparáfrasis)
Autoras/es Nome  Mª Jesús Lorenzo Modia
Publicacións  Dedalus en Compostela (pseudoparáfrase)
Ilustracións  
Xénero  LIT_Narrativa_Relato
Lingua  Español - es
Direccionalidade  Directa
Ano  1994
Edición  monolingüe
Formato, volume, fascículo, número, páxinas  
Obra completa, Antoloxía  Fragmento. Tradución publicada nas actas dos IV Encuentros de la Asociación Española James Joyce (A Coruña, 1993).
Tipo de edición  s. ed.
ISBN  84-88301-79-0
Lugar de edición: editora, colección  
Localización e signatura  BUDC, Repositorio da UDC (RUC)
Fonte  Repositorio da UDC
Soporte  PDF
Introdución e notas  Nota 1 (p. 121): "El texto tomado como fuente para esta traducción es el publicado en la revista Nós. Boletín mensual da cultura galega 67 (1929): 123-29. La obra se publica posteriormente en Vicente Risco. Leria. Vigo: Galaxia, 1961, 1970, 1990. Efectuado el necesario cotejo se aprecia que a la versión publicada en Leria se le han eliminado las referencias a las "escrituras arias", las "águilas del Imperio y el triunfo de los Césares", al diablo y la posibilidad de que "esté todavía en el cielo", a la tierra gallega como "madre que muere y ante la que los hijos no se arrodillan", a los "americanos", a la "gran máquina oficial", etc. En algunos casos las omisiones implican cambios de significación con relación al texto original y confusión para el lector que, aunque desconozca el texto de Nós, ve contradicciones en el que se nos ofreció por primera vez en el año 1961. Ejemplo de ello puede ser la figura de Le Corbusier, cuya obra se comenta positivamente en el texto original y negativamente en Leria. También se producen algunas omisiones por errores tipográficos o de transcripción. Asimismo, en la edición de Galaxia (78), se introduce un párrafo después de la exclusión de otro del texto original. No sorprende la ¿auto? censura efectuada en la edición de 1961, pero quizás se debería de haber corregido en la tercera edición de 1990." Texto completo dispoñible no RUC: http://hdl.handle.net/2183/9281
Textos críticos  Lorenzo Modia, María Jesús, “Stephen Dedalus into Spanish and back into English: genesis of the translations”, Galician Review, nº 1, 1997, pp. 52-61. Analiza a traducción non como unha actividade neutral e inocente senón dende un punto de vista no que a través da interpretación do contexto de, alomenos, dúas culturas se chega a unha interacción co mundo creando unha nova realidade. A seguir estudia o texto “Dedalus en Compostela. (Pseudoparáfrase) (1929)”, de Vicente Risco, dende este marco de referencia, como contribución á popularización da literatura de James Joyce. Explica primeiramente o contido da obra abundando nas relacións entre Galicia e Irlanda, en especial as xurdidas no século XIX, e comentando a relevancia do texto por se-lo primeiro escrito na Península Ibérica en que un personaxe joyceano aparece como protagonista dunha historia de ficción. Ademais conta a técnica narrativa empregada e o efecto conseguido dicindo que o texto é unha profunda discusión, con base escolástica, sobre o sentido da vida, e indicando que é significativa a escolla de Joyce cando, aínda sendo coñecido, non fora canonizado. Destaca como precedente a aparición de fragmentos do Ulises traducidos ó galego por Otero Pedrayo en 1926. Continúa dicindo que a “Pseudoparáfrase” foi traducida ó castelán e despois ó inglés, conseguindo así que un texto pertencente a unha minoría cultural accedese á supremacia cultural, para logo ser incluído, con modificacións (que son comentadas no artigo), en Leria, en 1961. Segue reflexionando sobre o xénero ó que o texto debe ser adscrito, afirmando que comparte aspectos do ensaio e da prosa narrativa, e fala da variedade dialectal empregada e de cómo lle afecta iso ás ulteriores traduccións. Tamén indica a necesidade de asumir unhas regras para a traducción de nomes propios e de topónimos e as solucións finalmente adoptadas, rematando por aludir á intertextualidade e ó multiculturalismo do texto risquiano.
Premio(s)  
Observacións  Tradución do relato de Vicente Risco publicada como parte das actas dos IV Encuentros de la Asociación Española: James Joyce: Joyce en España. IV Encuentros de la Asociación Española James Joyce (A Coruña, 1993), Francisco García Tortosa, Antonio Raúl de Toro Santos (eds.). A Coruña: Universidade. Servizo de publicacións, 1994, vol. I, p.121-132. ISBN: 84-88301-79-0
Ficheiros